Bạn đồng hành cho giấc ngủ êm đềm: Thuốc an thần là gì?

Giấc ngủ là một nhu cầu thiết yếu của con người, tuy nhiên đôi khi do áp lực cuộc sống hay các rối loạn tâm lý, đó là lúc thuốc an thần trở thành một lựa chọn phổ biến hỗ trợ mang lại cho người sử dụng một giấc ngủ thật sự thư thái. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn một số thông tin cơ bản về thuốc an thần là gì, từ đó giúp bạn hiểu rõ hơn về loại thuốc này và cách sử dụng một cách hiệu quả và an toàn.

Thuốc an thần là gì?

Thuốc an thần được sử dụng phổ biến trong điều trị các chứng lo lắng và rối loạn giấc ngủ. Thuốc có tác dụng làm chậm hoạt động của hệ thần kinh trung ương, giúp giảm căng thẳng và mang lại cảm giác thư giãn cho người bệnh. Bên cạnh đó, thuốc an thần còn được sử dụng trong điều trị các bệnh như co giật, giảm đau và thư giãn cơ.

Cơ chế hoạt động của thuốc an thần liên quan đến việc ổn định hệ thống thần kinh trung ương thông qua việc điều chỉnh hoạt động của liên lạc thần kinh. Các loại thuốc an thần thường tác động đến hệ thống thần kinh bằng cách tăng cường hoạt động của acid gamma-aminobutyric (GABA), chất dẫn truyền thần kinh có tác dụng giảm hoạt động của hệ thống thần kinh trung ương và tạo cảm giác thư giãn.

Giải đáp câu hỏi thuốc an thần là gì

Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc an thần cần được thực hiện dưới sự hướng dẫn của các chuyên gia y tế, do thuốc có thể gây ra các tác dụng phụ như buồn ngủ, mệt mỏi, khó tập trung, chóng mặt và đau đầu. Đồng thời, việc sử dụng thuốc an thần cần tuân thủ đúng liều lượng và thời gian sử dụng để tránh gây ra các vấn đề sức khỏe khác.

Để tránh rủi ro và đảm bảo hiệu quả trong điều trị, người bệnh cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng thuốc an thần.

Tác dụng của thuốc an thần

Thuốc an thần có tác dụng làm chậm và điều hoà các hoạt động của hệ thần kinh. Thuốc hoạt động trực tiếp lên hệ thần kinh trung ương để tạo ra sự kích thích hoặc ức chế thần kinh với mục đích phòng và chữa bệnh.

Các nhóm thuốc an thần được chia làm nhiều nhóm khác nhau như: thuốc an thần kinh, thuốc bình thần, thuốc chỉnh khí sắc và thuốc chống trầm cảm.

Thuốc an thần kinh thường được sử dụng để điều trị rối loạn lo âu và trầm cảm. Chúng có tác dụng giảm đau và giảm căng thẳng trong các trường hợp như đau lưng và đau cơ. Thuốc an thần bình thường được sử dụng để làm giảm sự lo âu và nỗi sợ hãi, tạo cảm giác thoải mái cho người bệnh. Thuốc chỉnh khí sắc thường được sử dụng để giải độc, trị các chứng ợ nóng, khó tiêu và đầy hơi. Thuốc chống trầm cảm được sử dụng để điều trị các triệu chứng của bệnh trầm cảm như mất ngủ, giảm cảm giác hứng thú và tăng cân.

Các loại thuốc an thần có cách hoạt động khác nhau nhưng chúng đều nhằm tăng hoạt chất GABA trong cơ thể, giúp làm giảm hoạt động của hệ thần kinh trung ương. Các thành phần hoạt tính của thuốc an thần bao gồm acid gamma-aminobutyric (GABA), benzodiazepine, barbiturate và các chất khác có liên quan đến hoạt động của GABA.

Thuốc an thần là gì và tác dụng của nó

Một vài tác dụng phụ của thuốc an thần:

Những triệu chứng của việc sử dụng thuốc an thần bao gồm buồn ngủ, chóng mặt, mờ mắt, suy giảm khả năng nhận thức, phản xạ chậm và thở chậm hơn. Người dùng thuốc an thần cũng có thể không cảm thấy đau nhiều như bình thường và có thể có khả năng nhận thức kém, khó tập trung hoặc suy nghĩ chậm chạp, nói chậm hơn hoặc nói ngọng.

Tuy nhiên, sử dụng thuốc an thần lâu dài có thể dẫn đến các tác dụng phụ như chứng hay quên, cảm giác tuyệt vọng, mệt mỏi, tinh thần lo lắng và không ổn định. Nếu dùng thuốc quá liều, người dùng có thể gặp nguy cơ suy giảm chức năng gan, suy gan, gây tổn thương mô gan và nguy cơ tử vong.

Để tránh những tác dụng phụ này, người dùng thuốc an thần cần tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ và không được sử dụng quá liều hoặc dùng trong thời gian dài. Việc phát triển sự phụ thuộc vào thuốc an thần có thể dẫn đến các tác dụng không thể đảo ngược hoặc các triệu chứng cai nghiện, đặc biệt nếu bạn ngừng sử dụng chúng đột ngột.

>>> Xem thêm: Nhận diện và vượt qua trầm cảm giai đoạn 1

Phân loại thuốc an thần

Trong lĩnh vực y tế, các nhóm thuốc an thần được chia thành nhiều nhóm khác nhau bao gồm: thuốc an thần kinh, thuốc bình thần, thuốc chỉnh khí sắc và thuốc chống trầm cảm.

- Thứ nhất, nhóm thuốc an thần kinh bao gồm các loại thuốc như Clorpromazina, Levomepromazin, Haloperidol, Sulpirid, Risperidon, Thioridazine,... Những loại thuốc này có tác dụng trấn an, điều hòa tinh thần, làm dịu thần kinh và gây cảm giác mơ màng buồn ngủ. Ngoài ra, thuốc cũng giúp chống loạn thần, dùng để điều trị các chứng bệnh thần kinh như ảo giác, hoang tưởng, tâm thần phân liệt. Khi sử dụng chung với các loại thuốc ngủ, thuốc gây mê sẽ làm tăng tác dụng của những loại thuốc này.

- Thứ hai, nhóm thuốc bình thần được sử dụng nhiều nhất là thuốc thuộc nhóm Benzodiazepin như Diazepam, Estazolam, Temazepam, Triazolam,... Hiện nay, còn sự xuất hiện của các loại thuốc bình thần thuốc thế hệ mới đã đem lại hiệu quả tốt hơn, ít tác dụng phụ như Buspirone, Zolpidem,... Nhìn chung, nhóm thuốc bình thần có tác dụng an thần, giảm lo lắng, căng thẳng, làm chậm các hoạt động vận động và làm dịu sự bồn chồn. Ngoài ra, thuốc cũng làm giảm các cảm xúc thái quá và chống co giật. Nếu người bệnh bị mất ngủ do stress, âu lo thì có thể sử dụng thuốc bình thần để dễ ngủ hơn.

- Thứ ba, nhóm thuốc chống trầm cảm thường dùng là bao gồm thuốc ức chế MAO, Amitriptypline, Fluoxetine, Fluvoxamine, Paroxetine, Sertraline,... Những loại thuốc này được sử dụng cho những bệnh nhân lo âu, mệt mỏi có nguy cơ bị trầm cảm, hoặc điều trị cho người đang bị trầm cảm. Thuốc cũng có công dụng gây ngủ cho những trường hợp bị mất ngủ.

- Thứ tư, nhóm thuốc chỉnh khí sắc là một loại thuốc được sử dụng để điều trị các rối loạn cảm xúc và tâm lý, đặc biệt là trong trường hợp rối loạn cảm xúc lưỡng cực. Một số loại thuốc chỉnh khí sắc thường được sử dụng bao gồm Lithium, Valproate, Carbamazepine và nhiều loại khác.

Thuốc an thần là gì và được chia thành các loại nào?

Ngoài ra, các loại thuốc an thần gây ngủ, sử dụng để giảm căng thẳng và lo âu, gây ngủ và thường được chỉ định trong điều trị tạm thời các triệu chứng liên quan đến rối loạn giấc ngủ, được phân loại như sau:

- Benzodiazepine: đây là nhóm thuốc an thần gây ngủ phổ biến nhất, bao gồm các loại thuốc như Diazepam, Lorazepam, Alprazolam, Clonazepam... Các thuốc này có tác dụng giảm lo âu và căng thẳng, gây ngủ và được sử dụng trong điều trị các rối loạn giấc ngủ ngắn hạn.

- Thuốc gây ngủ không benzodiazepine: là những thuốc gây ngủ khác ngoài benzodiazepine, bao gồm các thuốc như Zolpidem, Zopiclone, Eszopiclone... Chúng có tác dụng nhanh và được sử dụng trong điều trị các triệu chứng liên quan đến rối loạn giấc ngủ.

- Thuốc antidepressant: một số loại thuốc antidepressant như Trazodone, Doxepin, Mirtazapine... được sử dụng để giảm căng thẳng và giúp ngủ ngon hơn. Chúng có tác dụng khác nhau so với benzodiazepine và thuốc gây ngủ không benzodiazepine.

Một vài lưu ý về thuốc an thần

Uống thuốc an thần có hại không? Uống thuốc an thần nhiều có sao không? 

Uống thuốc an thần quá nhiều có thể gây hại bởi nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng, bao gồm rối loạn tiêu hóa, mất trí nhớ, chóng mặt, buồn ngủ, khó thở, và nguy cơ tử vong do quá liều. Nếu bạn đang sử dụng thuốc an thần và có bất kỳ vấn đề nào liên quan đến sử dụng thuốc, bạn nên thảo luận với bác sĩ của mình để biết cách sử dụng thuốc đúng cách và tránh quá liều. Không bao giờ tự ý tăng hoặc giảm liều lượng thuốc mà không được sự chỉ định của bác sĩ.

Uống thuốc an thần bao lâu có tác dụng?

Thời gian để thuốc an thần có tác dụng sẽ phụ thuộc vào loại thuốc và liều lượng được sử dụng. Một số loại thuốc an thần có tác dụng ngay lập tức, trong khi những loại khác có thể mất vài ngày hoặc thậm chí vài tuần để hiệu quả có thể thấy rõ rệt.

Ngoài ra, thời gian cần để thuốc an thần có tác dụng cũng sẽ phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe của người sử dụng thuốc, cũng như sự tương tác giữa thuốc và các loại thuốc khác mà người đó có thể đang sử dụng.

Vì vậy, để thuốc an thần có tác dụng tốt nhất, bạn cần tuân thủ đúng liều lượng và chỉ định của bác sĩ, cùng với các hướng dẫn sử dụng được cung cấp. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về cách sử dụng thuốc an thần, hãy tham khảo ý kiến ​​của bác sĩ để được tư vấn và giải đáp.

>>> Tham khảo thêm: Lựa chọn an toàn và hiệu quả thuốc an thần cho phụ nữ cho con bú

Trong bài viết này, chúng ta đã tìm hiểu về thuốc an thần là gì, các loại thuốc an thần và tác dụng của chúng trong điều trị rối loạn cảm xúc. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi hay lo lắng nào liên quan đến việc sử dụng thuốc an thần, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế nhé!